Paracetamol, pseudoefedryna i dekstrometorfan to główne składniki aktywne wielu leków skutecznie przeciwdziałających objawom przeziębienia. Takie połączenie sprawia, iż lek jest preparatem o kompleksowym działaniu. Jakie właściwości wykazują paracetamol, pseudoefedryna i dekstrometorfan oraz jakie są ewentualne skutki uboczne takiego połączenia?
Dekstrometorfan, Paracetamol, pseudoefedryna – działanie
Skuteczny lek zwalczający objawy przeziębienia powinien zawierać odpowiednie substancje aktywne. Np. zawarty w leku Gripex skład zawiera: pseudoefedrynę, paracetamol oraz dekstrometorfan. Są to substancje, które różnią się od siebie sposobem oraz miejscem działania. Paracetamol wykazuje właściwości przeciwbólowe i przeciwgorączkowe. Jego praca opiera się na hamowaniu aktywności cyklooksygenazy 2 (COX-2) w rdzeniu kręgowym oraz w mózgu, enzymu odpowiedzialnego za syntezę prostaglandyn w tkankach obwodowych. Paracetamol nie przyczynia się do uszkodzenia błony śluzowej żołądka, nie oddziałuje na agradacje krwi oraz proces krzepnięcia krwi.
Dekstrometorfan wykazuje właściwości przeciwkaszlowe, działa na ośrodek kaszlu znajdujący się w rdzeniu przedłużonym i jest pochodną morfiny. Ostatni element leku to pseudoefedryna, która powoduje aktywację receptorów adrenergicznych typu alfa i pochodzi z grupy sympatykomimetyków. Składnik ten przyczynia się do obkurczenia naczyń oraz zmniejszenia obrzęku i przekrwienia błony śluzowej w nosie – dzięki temu nos jest udrożniany.
W wyniku doustnego zastosowania leku, zawarte w nim substancje szybko i dobrze wchłaniają się z przewodu pokarmowego. Stężenie paracetamolu we krwi otrzymywane jest już w ciągu godziny od przyjęcia. Działanie pseudoefedryny można zaobserwować w ciągu 30 minut i utrzymuje się do czterech godzin, a przeciwkaszlowe działanie dekstrometorfanu następuje do pół godziny i utrzymuje się również do czterech godzin. Warto wiedzieć, iż zawarte w preparacie składniki przenikają przez łożysko matki, docierając w ten sposób do pokarmu kobiet karmiących piersią.
Przeciwwskazania do stosowania leku
Nawet w przypadku wystąpienia wskazań do przyjmowania danego leku, nie zawsze jest to możliwe. Do głównych przeciwwskazań zaliczają się:
- uczulenie na jakikolwiek składnik preparatu,
- równoległe stosowanie z inhibitorami MAO oraz w okresie ostatnich 2 tygodni od przyjmowania,
- równoległe stosowanie z innymi lekami, w których zawarty jest paracetamol,
- stosowanie u pacjentów z niewydolnością wątroby lub nerek,
- stosowanie u osób z niedoborem dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej,
- stosowanie u osób z nadciśnieniem tętniczym i chorobą niedokrwienną serca;
- podawanie kobietom w ciąży,
- przyjmowanie przez chorych na astmę oskrzelową i alkoholików,
- podawanie dzieciom poniżej 6. roku życia,
- podawanie u kobiet karmiących piersią.
Możliwe skutki uboczne
Po przyjęciu leku mogą pojawić się:
- senność, zawroty głowy, omamy, zmęczenie;
- skórne reakcje nadwrażliwości (zaczerwienienie skóry, świąd, wysypka);
- duszność;
- obrzęk naczynioruchowy;
- zwiększona potliwość;
- napad astmy oskrzelowej;
- obniżenie ciśnienia tętniczego krwi;
- reakcja anafilaktyczna;
- ostra niewydolność nerek,
- zwiększona częstotliwość rytmu serca;
- małopłytkowość;
- wymioty, nudności, zaparcie, ból brzucha, zaburzenia nastroju, uszkodzenie wątroby, trombocytopenia, agranulocytoza.